ประวัติการก่อตั้งมูลนิธิ
มูลนิธิเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
(KING RAMA IV FOUNDATION)
ในโอกาสวันพระบรมราชสมภพครบ ๒๐๐ ปี ของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อวันที่ ๑๘ ตุลาคม ๒๕๔๗ องค์การการศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรม (UNESCO) ได้เทิดทูนในฐานะเป็นบุคคลสำคัญของโลก สมาชิกราชสกุลสายรัชกาลที่ ๔ มีดำริเห็นสมควรจัดตั้งมูลนิธิเพื่อเฉลิมพระเกียรติ ทั้งนี้พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุยเดช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม พระราชทานพระบรมราชานุญาต ให้เชิญพระปรมาภิไธยเป็นชื่อ “มูลนิธิเฉลิมพระเกียรติ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว” เมื่อวันที่ ๒๔ พฤษภาคม ๒๕๕๑ เพื่อจะได้ดำเนินการเผยแพร่พระราชประวัติ พระราชกรณียกิจ และพระราชจริยาวัตรให้มหาชนประจักษ์ในพระปรีชาสามารถ ซึ่งสมเด็จพระวันรัต ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดบวรนิเวศวิหาร ได้ก่อตั้งมูลนิธิสมเด็จพระสังฆราช ในพระบรมราชูปถัมภ์ โดยมีสำนักงานมูลนิธิฯ ตั้งอยู่ ณ ศาลาฤาษี ภายในวัดบวรนิเวศวิหาร เลขที่ ๒๔๘ ถนนพระสุเมรุ แขวงบวรนิเวศ เขตบางลำภู กรุงเทพมหานคร พร้อมกับอนุญาตให้มูลนิธิเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ใช้ศาลาฤาษีเป็น ที่ตั้งสำนักงานใหญ่ของมูลนิธิ เฉลิมพระเกียรติ เมื่อวันที่ ๒๗ พฤษภาคม ๒๕๕๒ และได้รับความเมตตาจากวัดมกุฏกษัตริยาราม ให้ใช้พื้นที่อาคารศุภมิตรเดิม เลขที่ ๓๓๓ ถนนกรุงเกษม แขวงบางขุนพรหม เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร เป็นที่ตั้งสำนักงานสาขา อีก ๑ แห่ง เมื่อวันที่ ๒๙ มิถุนายน ๒๕๕๔ และเข้ามาดำเนินการเมื่อวันที่ ๑ ตุลาคม ๒๕๕๔ จวบจนปัจจุบัน
วัตถุประสงค์ของมูลนิธิเฉลิมพระเกียรติฯ
๑. เผยแพร่พระราชกรณียกิจและพระเกียรติคุณ แห่งพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
๒. ดำเนินการวิจัยเกี่ยวกับพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และเผยแพร่ผลงานให้ปรากฏ
๓. ส่งเสริมการวิจัยเกี่ยวกับพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เฉพาะอย่างยิ่งในสถาบันการศึกษา
๔. ส่งเสริมกิจการต่างๆ ที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงริเริ่มไว้
๕. จัดงานเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และบำเพ็ญกุศลอุทิศน้อมเกล้าฯ ถวายตามโอกาส
๖. ดำเนินการ หรือร่วมมือกับองค์การการกุศลอื่นๆ เพื่อสาธารณประโยชน์
๗. ไม่ดำเนินการเกี่ยวข้องกับการเมืองแต่ประการใด
กิจกรรมและการดำเนินงาน
๑. ประสานงานในวันที่ระลึกมหาจักรีบรมราชวงศ์ วันที่ ๖ เมษายน ในการวางพานพุ่ม พุ่มสักการะ ณ พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ที่ลานพระปฐมบรมราชานุสรณ์ โดยมีสมาชิกราชสกุลและข้าราชการ ตลอดจนประชาชน ร่วมถวายพานพุ่ม
๒. ประสานงานในการจัดบำเพ็ญกุศล เนื่องในวันคล้ายวันสวรรคต พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช วันที่ ๗ กันยายน ณ พระอุโบสถ วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม โดยมีสมาชิกราชสกุลทุกมหาสาขามาร่วมงานเป็นประจำทุกปี
๓. ดำเนินการรวบรวมข้อมูล เกี่ยวกับพระราชประวัติ พระราชกรณียกิจ พระราชจริยาวัตร ฯลฯ ของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่อเผยแพร่แก่มหาชนที่สนใจ